Nieuwe wijk 'De Proefmeesters' brengt groen en gemeenschap samen in Ede
30 januari '25
De Proefmeesters is een nieuwe wijk in het World Food Center (WFC) in Ede. Het project is onderdeel van de bredere ontwikkeling van het WFC, dat zich richt op duurzaamheid, natuur en gemeenschapsgevoel. De wijk ligt aan de rand van de Veluwe en biedt een unieke combinatie van stedelijke en natuurlijke elementen. Martine van Vliet, stedenbouwkundige en landschapsarchitect, en Irma Gross, landschapsontwerper, van het atelier Loos van Vliet, vertellen over de bijzondere aspecten van dit project en de uitdagingen die daarbij kwamen kijken.
Een natuurlijke overgang
De ligging van De Proefmeesters aan de Veluwe was een belangrijke inspiratiebron voor het ontwerp. Martine van Vliet legt uit dat het project is opgezet met veel groen, vergelijkbaar met De Veluwse Proeftuin, maar dan robuuster en natuurlijker. Het groen tussen de woonblokken is openbaar gebied, wat bijdraagt aan een natuurlijke uitstraling en een soepele overgang naar de omliggende natuur.
~ Irma Gross ~
"De beplanting is zo gekozen dat het niet alleen mooi is, maar ook bijdraagt aan de biodiversiteit en het welzijn van de bewoners."
Samenwerking voor een duurzame toekomst
Irma heeft daarnaast een cruciale rol gespeeld in de ontwikkeling van de openbare ruimtes en de integratie van duurzaamheid en natuurinclusiviteit in het ontwerp. Ze heeft nauw samengewerkt met de gemeente om ervoor te zorgen dat de openbare ruimte niet alleen functioneel, maar ook aantrekkelijk en duurzaam is. "De Veluwe is eigenlijk de achtertuin van de bewoners, wat deze locatie uniek maakt," voegt Irma toe.
Groene verbindingen voor De Proefmeesters
Landschappelijke integratie
De Proefmeesters onderscheidt zich door de integratie van groen en bebouwing. De wijk is ontworpen met veel groen en natuurlijke elementen, geïnspireerd door de nabijheid van de Veluwe. Er is dus een sterke focus op het creëren van een overgang tussen de bebouwde omgeving en de natuur. De wijk is daarom opgebouwd rond twee grote landschappelijke assen die de verbinding vormen tussen de bebouwing en de natuur. Deze assen zorgen voor een groene dooradering van de wijk en bieden ruimte voor recreatie en ontspanning. Bovendien is het parkeren zo georganiseerd dat het straatbeeld niet wordt gedomineerd door auto's. Bewoners parkeren op eigen terrein of in parkeerkoffers, terwijl bezoekers gebruik maken van een parkeergarage. Dit zorgt voor een rustiger en groener straatbeeld. Wat leuk om te melden is dat Martine en Irma ook de erfafscheidingen mee hebben ontworpen. Deze zijn ontworpen als groene elementen, soms gecombineerd met lage muurtjes. Dit draagt bij aan een natuurlijke uitstraling van de wijk. Verder worden er op verschillende plekken klimplanten geplaatst om de gevels te vergroenen.
Duurzaamheid en biodiversiteit
Duurzaamheid speelt een centrale rol in het project. Al het regenwater moet op eigen terrein worden geborgen, wat wordt gerealiseerd met wadi's en laagtes, en ondergrondse infiltratiesystemen. Daarnaast is er gekozen voor beplanting die zowel droogte- als natte periodes kan doorstaan en die eetbaar is voor zowel bewoners als dieren. Om de biodiversiteit te bevorderen, worden er nestkasten en insectenstenen in de bebouwing geïntegreerd.
Er wordt ook gedacht aan natuurinclusiviteit door middel van het aanleggen van grasbetontegels voor de parkeerplaatsen. Bewoners van een aantal grondgebonden woningen kunnen bovendien kiezen uit een selectie van fruitbomen die in hun tuin worden geplant. Dit draagt ook bij aan de biodiversiteit en biedt de mogelijkheid om eigen fruit te oogsten. Een bijzonder aspect is dat de beplanting in de wijk deels eetbaar is, wat bijdraagt aan een voedselroute door de wijk.
Gemeenschapsgevoel bevorderen
Een ander belangrijk aspect van het ontwerp is de inrichting van de openbare ruimte, die is ontworpen om het gemeenschapsgevoel te bevorderen. Er komen natuurlijke picknicktafels en speelplekken voor kinderen. De diverse speelplekken zijn ingericht met natuurlijk materialen, zoals zwerfkeien en klimbomen. Voor de allerkleinsten zijn er speelaanleidingen zoals hangmatten en balansbalken. Verder zijn er ook gemeenschappelijke tuinen die bijdragen aan een sterk gemeenschapsgevoel.
Al deze voorzieningen moedigen bewoners aan om niet alleen in hun achtertuin te zitten, maar ook gebruik te maken van de gemeenschappelijke ruimtes, wat het contact met de buren bevordert. Hiermee is de wijk ontworpen om bewoners te stimuleren elkaar te ontmoeten en samen activiteiten te ondernemen.
Inheemse en eetbare beplanting
Uitdagingen en oplossingen
Het project kende verschillende uitdagingen, zoals het omgaan met hoogteverschillen in het terrein en het integreren van waterbergingssystemen. Het aflopende terrein vereiste een zorgvuldige planning van de hoogtes en de waterafvoer. Door nauw samen te werken met de gemeente en gebruik te maken van innovatieve oplossingen, zijn deze uitdagingen succesvol aangepakt. De groene wiggen in de wijk spelen een belangrijke rol in het opvangen van regenwater en bieden tegelijkertijd extra speelmogelijkheden voor kinderen.
Toekomstige verwachtingen
De Proefmeesters is ontworpen om een sterke gemeenschap te vormen waar bewoners zich verbonden voelen met elkaar en met de natuur. Het project streeft ernaar om een voorbeeld te zijn van hoe duurzaamheid, natuur en gemeenschap hand in hand kunnen gaan met de unieke ligging aan de Veluwe. De verwachting is dat De Proefmeesters een aantrekkelijke woonomgeving zal bieden voor mensen die waarde hechten aan groen, duurzaamheid en een gemeenschapsgevoel.
